Vücudun dengeli haline homeostasis adı verilmektedir. Hipotalamus vücuttaki bu dengeyi sürekli korumaktadır.
Hipotalamusun esas görevi, vücudun metabolik olarak dengede kalmasını sağlamaktır. Bu nedenle hipotalamus kan basıncı, vücut ısısı, sıvı-elektrolit dengesi ve vücut ağırlığını ayarlar.
Hipotalamustan Salgılanan Hormonlar:
Hipotalamustan bazı hormonlar salgılanır ve bunların görevi hipofizden , troid’den ve diğer kaynaklardan hormon salgılanmasını sağlamaktır.
Bu hormonlara düzenleyici hormon yada hormon salgılatıcı hormonlar:
1. GnRH (gonadotropin salgılatıcı hormon): Hipofizden FSH ve LH hormonlarını salgılatır
2. GHRH (Growth hormon salgılatıcı hormon): Hipofizden büyüme hormonu (diğer adı growth hormon) salgılatır
3. TRH (TSH salgılatıcı hormon): Hipofizden TSH hormonu salgılatır.
4. CRH (Kortikotropin salgılatıcı hormon): Hipofizden ACTH hormonu (diğer adı kortikotropin) salgılatır)
5. PİH (Prolaktin inhibe edici hormon): Buna dopamin adı da verilir. Hipofizden prolaktin salgılanmasını önler
6. Somatostatin: Hipofizden salgılanan büyüme hormonu ve TSH hormonunun
salgılanmasını önler. Somatostatin ayrıca pankreastan, bağırsak
içindeki zardan (mukoza), tiroid bezindeki parafolliküler C
hücrelerinden de salgılanır. Büyüme hormonu dışında insülin, glukagon,
gastrin, sekretin gibi birçok hormonun salgılanmasını önler.
7. Oksitosin
8. Antidiüretik hormon (ADH)
Vücut Isısının Düzenlenmesi:
Vücut fonksiyonlarının normal olarak sürdürülebilmesi için vücut ısınsın belli bir aralıkta tutulması gerekir. Hipotalamus metabolizma hızına bağlı olarak ortaya çıkan ve bazen de çevresel etki ile yükselen vücut sıcaklığını, ısı kaybını sağlayarak ortalama 37 C olmak üzere dengede tutar.
İştahın düzenlenmesi
Hipotalamusta beslenme merkezi ile doyma merkezi vardır. Leptin ve Grelin hormonlarının denetimi buradan yapılmaktadır (Tıbbi bilgilere göre).
Hipotalamusun Psikolojik durum, Davranış ve Libido/cinsellik Üzerine Etkileri olduğu iddia edilmektedir.
Bu gün için Hipotalamusun bilinen görevleri :
- Vücut ısısı;
- Susuzluk;
- İştah ve kilo kontrolü;
- Duygusal durumlar;
- Uyku;
- Cinsel dürtü;
- Çocuk doğurma;
- Kan basıncı;
- Kalp Hızı;
- Sindirim sistemi;
- Vücut sıvılarını dengelemek.
- Hipofiz bezinden salgılanan hormanları kontrol eder salgılanma kararlarını verir.
- Büyüme hormonlarını kontrol eder. Ne zaman, ne kadar büyüme yapılacağı kararını verir.
- Kan basıncını dengede tutmak için su içme ve tuzlu yeme isteği veya isteksizliği oluşturmak
- • Vücut ısını dengede tutmak
- • Enerji metabolizmasını dengede tutmak için beslenme, sindirim ve metabolizma hızını düzenlemek
- Üremeyi sağlamak için çiftleşme, gebelik ve süt salgısını sağlamak
- Strese karşı acil cevabı oluşturmak için kas ve dokulara kan akımını ve adrenal bezlerin salgısını sağlar.
- Uykuyu düzenler.
- Hafızanın düzgün çalışmasını sağlar,
Hafıza ve Uyku Üzerine Etkisi
Hipotalamik hasarı olan çoğu hastada kısa veya uzun döneme ait hafıza kusurları ve hatırlama güçlüğü geliştirdiği iddia edilmektedir.
Hipotalamus-orta beyin kavşağı uyku ve uyanıklık için çok önemli bir bölgedir. Ön hipotalamusda “uyku merkezinin” yer aldığı ve bu bölge hasarında hiperaktivite ve uykusuzluk geliştiği düşünülmektedir.
Hipotalamik bölge hasarlarında ya aşırı uykusuzluk ya da somnolans (uyku hali) geliştiği iddia edilmektedir.
Not:
1.Bilgiler ulaşabildiğimiz kaynaklardan edinilmiştir. Kaynakların bilimsel düzeyleri konusunda detaylı bilgiler derlenmemiştir. İleri zamanlarda bilgilerin bilimselliği eklenebilir.
2.Buradaki bilgileri öneriler olarak değerlendirilmeli. Konular ile ilgili uzmanlara danışılmadan kararlar alınmamalı.